Chocoladeliefhebbers zullen het moeilijk hebben: cacaobomen sterven aan ziekte en droogte

Het is triest om te beseffen, maar de wereldwijde productie van chocolade staat op het punt van een diepe crisis. Het draait allemaal om cacaobomen, waarvan de opbrengst daalt in de meeste landen die grondstoffen produceren. Boomplantages lijden aan droogte en schimmelziekten, en boeren over de hele wereld schakelen over naar meer winstgevende gewassen en verkiezen niet te knoeien met humeurige cacaobonen.

Cacao- of chocoladeboomplantages bevinden zich op de equatoriale breedtegraden van onze planeet, tussen 20 graden zuid- en noordbreedte. Dit is een zeer veeleisend gewas. Cacaobomen (Theobroma cacao), die constante hitte en een hoge luchtvochtigheid nodig hebben, kunnen geen direct zonlicht verdragen. Daarom moeten ze schaduwen organiseren voor het planten van andere hogere bomen op de plantages. Bananen-, kokosnoot- of rubberpalmbomen, evenals mango's en avocado's, meestal als bescherming tegen brandend zonlicht voor cacao. Onder gunstige omstandigheden kan een cacaoboom het hele jaar door bloeien en gewassen produceren. Maar de belangrijkste oogst van fruit vindt twee keer per jaar plaats.

Bloeiende cacaoboom

Vanaf het moment van bloei tot het rijpen van vruchten die direct op de boomstam groeien, duurt het ongeveer 4 maanden. Elk cacaofruit bevat 40 tot 60 zaden, de cacaobonen die, na drogen en verwerken, worden gebruikt om chocolade te maken. De cacaoboom begint vrucht te dragen op de leeftijd van 5-6 jaar en bereikt zijn maximale productiviteit tegen de leeftijd van 12-15 jaar. Een chocoladeboom leeft (afhankelijk van de omstandigheden) van 30 tot 80 jaar.

Hoewel de geboorteplaats van cacaobomen Midden-Amerika is, wordt tegenwoordig meer dan 60% van de wereldproductie van cacaobonen geleverd door de landen van het Afrikaanse continent: Ivoorkust, Ghana, Nigeria en Kameroen. Ongeveer 20% van de wereldproductie van cacaobonen bevindt zich in Indonesië, terwijl de rest is verdeeld over de landen van Amerika en Zuidoost-Azië.

Cacaobomen worden beschouwd als een nogal humeurig gewas. Ze groeien niet alleen in het equatoriale klimaat, maar ook het gewas is sterk afhankelijk van de minste afwijkingen van de weersomstandigheden van de norm. Het is met de verandering in klimaatparameters dat de onderzoekers een daling van de opbrengst van cacaobonen en vroegtijdige veroudering van bomen associëren. Frequente droogte op het Afrikaanse continent, evenals abnormale regenbuien die Indonesië regelmatig overstromen, leiden tot verminderde productiviteit en de dood van cacaoplantages. Bomen verzwakt door weersafwijkingen zijn vatbaar voor schimmelziekten, wat de situatie verder verergert. Volgens deskundigen kunnen droogten in Afrika leiden tot het verdwijnen van cacaoplantages tegen 2050.

Veel boeren vervangen cacao liever door andere bomen die voor een stabieler inkomen en minder veeleisend onderhoud zorgen. Bovendien is de situatie op de wereldmarkt van cacaobonen zodanig dat de aankoopprijzen voor dit product zeer laag zijn. De belangrijkste verwerking vindt plaats in Europa en Noord-Amerika, en grote bedrijven hebben geen haast om winst te delen met de bevolking van Afrika, door hun voorwaarden te dicteren en de inkoopprijzen van jaar tot jaar te verlagen. En de moeilijke situatie in Ivoorkust, waar er al meer dan 10 jaar een burgeroorlog is, draagt ook niet bij aan de stabiliteit op de cacaomarkt.

Tegen de achtergrond van de actieve ontwikkeling van de wereldwijde zoetwarenindustrie blijft de vraag naar cacaobonen groeien. De prijzen van rauwe cacaobonen, evenals olie, worden bepaald op grondstoffenbeurzen. Dus bijvoorbeeld op de Londense en New Yorkse aandelenbeurzen in het najaar van 2016, na een record mislukking van de cacaoplantages, stegen de grondstofprijzen scherp. Maar al in het voorjaar van 2017 daalden ze opnieuw om lage indicatoren te noteren als gevolg van de opkomst van informatie over goede vooruitzichten voor gewassen in Afrikaanse landen.

Toenemende mislukking van cacaobonen, volgens de meeste experts, zal binnenkort de vermindering van de wereldwijde chocoladeproductie beïnvloeden en leiden tot een aanzienlijke stijging van de prijzen voor zoetwaren. In dit verband werken genetica en fokkers aan het creëren van cacaovariëteiten die bestand zijn tegen veranderingen in klimaatparameters.

Wetenschappers van de Universiteit van Californië experimenteren bijvoorbeeld met het veranderen van de DNA-structuur van cacaobomen in de hoop variëteiten te ontwikkelen die kunnen groeien en vruchten kunnen afwerpen in een warmer en droger klimaat. De grootste chocoladeproducenten zijn de ontwikkelingssponsors, omdat dit de meest geïnteresseerde en financieel rijke kant is.

Britse onderzoekers lopen niet ver achter op hun collega's. Niet ver van Londen werd het Cocoa Quarantine Centre opgericht, waarin meer dan 400 soorten worden geteeld. Specialisten werken aan het creëren van nieuwe soorten die resistent zijn tegen schimmelziekten en een droger klimaat.

Nou, alle liefhebbers van chocolade kunnen alleen maar hopen dat fokkers in staat zullen zijn om nieuwe soorten cacao uit te brengen die bestand zijn tegen alle ontberingen en dat onze favoriete traktatie niet uit ons leven zal verdwijnen.