Grudziadz - de stad van middeleeuwse wolkenkrabbers

Lang geleden schreef ik niets over Polen! Maar nu is het tijd om naar dit land te reizen, dat zo interessant en zo goedkoop is voor Europa. Laat me je vertellen over een stad waarvan het uiterlijk uniek is, het verhaal geweldig is en de menigte toeristen de straten en pleinen nog niet heeft veroverd.

Grudziądz - een naam die moeilijk te onthouden en uit te spreken is! Deze stad, 100 kilometer van Gdansk, heeft altijd gestaan op de grens van twee rijken en culturen - Pools en Duits. We verbleven hier slechts een paar uur op de weg naar Torun, maar deze plek was in mijn geheugen verzonken vanwege de verbazingwekkende gebouwen. Uiterlijk zien ze eruit als middeleeuwse wolkenkrabbers met defensieve functies, hoewel het in wezen gewoon oude graanschuren zijn.

Inderdaad, dit is een geweldige stad, die het bekijken waard is!

Tegenwoordig is Grudziadz een nette Poolse stad met een honderdduizendste bevolking en niet bijzonder grote toeristische ambities. Torun is tenslotte slechts 50 kilometer hier vandaan, wat de hele toeristenstroom in de regio aantrekt, waardoor de buurman alleen ellendige kruimels achterlaat.

Hier zit geen speciale logica in! Grudziadz is prachtig! En het gebrek aan toeristen voor echte reizigers is eerder een pluspunt dan een minpunt.

En toch is het een beetje jammer dat zo'n prachtige stad in de schaduw van haar buren vegeteert. De reden voor deze gang van zaken kan liggen in zijn verhaal, dat nauwelijks gewoon kan worden genoemd.

Deze stad is nooit puur Duits geweest, veel minder typisch Pools. Grudziadz heeft zijn eigen Duitse naam - Graudenz. En het was onder deze naam dat de stad vele eeuwen achter elkaar leefde.

In het afgelopen millennium is hij herhaaldelijk van hand tot hand overgegaan. Het werd gesticht door de Polen, maar de Duitse ridders veranderden in een echte stad, nadat ze hier hun kasteel hadden gebouwd. En zeven eeuwen geleden was Graudenz een groot handelscentrum met een fort en een haven aan de bevaarbare Vistula.

En zelfs toen werd hier actief graan verhandeld, waarvoor ruime schuren nodig waren. Later maakte het koninkrijk Pruisen verscheidene eeuwen deel uit van Polen, terwijl Graudenz een typisch Duitse stad bleef, maar onder Poolse invloed.

Toen kwamen de jezuïeten en dominicanen hier, die een merkbare stempel hebben gedrukt op de architectuur.

Even later werd de Graudenz twee keer bezet door de Zweedse troepen en vervolgens door het Russische leger. Troepen van Napoleon Bonaparte kwamen hier ook. Met al deze problemen werd het uiterlijk van de stad niet zwaar beschadigd. Integendeel, het kreeg zijn eigen unieke uiterlijk.

Als onderdeel van Pruisen bereikte Graudenz zo'n 150 jaar geleden zijn hoogtepunt. Er liep al een tram in de stad, er werd een spoorlijn aangelegd en de Vistula brachten een regelmatig inkomen naar de plaatselijke rivierhaven.

De grens met Polen was dichtbij, dus de invloed van de Polen in de stad was in die dagen sterk voelbaar. Dus werd in 1910 een volkstelling gehouden, die de Duitse autoriteiten enigszins moesten bewerken. Er werd besloten om alle sprekers van het Pools en Duits te classificeren als de oorspronkelijke bevolking van Oost-Pruisen. Dit bleek bijna 20 procent van de bevolking te zijn. Op dat moment werden twee grote gemeenschappen officieel erkend in de stad - Joods en Pools.

Na de Eerste Wereldoorlog veranderde Graudenz in Grudziadz en voegde zich weer bij Polen, maar deze keer niet lang.

In 1939 organiseerden de Polen hier wanhopig en hopeloos verzet tegen de oprukkende Duitse troepen. De slag om Graudenz duurde drie dagen. Daarna begon de etnische zuivering onmiddellijk in de stad. De Joodse gemeenschap werd volledig vernietigd, terwijl de Polen naar werkkampen werden gedreven, waar ze tot een lange en pijnlijke dood waren gedoemd.

Begin 1945 brak er een bloedige strijd uit tussen de fascistische en Sovjet-troepen in de buurt van de stad.

Toen had de stad veel pech en werd 60 procent vernietigd. Het Duitse kasteel, prachtige observatietorens, gedeeltelijk lokale vestingwerken en vele oude gebouwen werden van de aardbodem geveegd.

Na de oorlog werd de Duitse bevolking volledig gedeporteerd en werd de stad hervestigd door gezinnen uit de oostelijke buitenwijken van Polen, die onderdeel werden van de USSR. Helaas is Grudziadz na al deze fatale veranderingen veranderd in een secundaire Poolse stad zonder speciale vooruitzichten en ambities.

Nu verandert de situatie nog steeds geleidelijk. Toch heeft Grudzenszd een enorm toeristisch potentieel. Het werd ons duidelijk na een wandeling van twee uur door de stad. We hebben echter niet veel gezien.

Ja, de stad heeft een prachtige promenade met een prachtig uitzicht op de zeer graanschuur-wolkenkrabbers. Deze ongebruikte gebouwen zien er geweldig uit.

Via de goed bewaarde stadspoorten met de boulevard komt u direct in het oude stadscentrum.

Hier, als je wilt, kun je spelen op zoek naar Duits erfgoed. Dit is niet moeilijk, want er is hier zoveel goeds bewaard gebleven.

Helaas zagen we tijdens onze korte wandeling de lokale botanische tuin niet, namen we niet de tram die nog steeds actief was, we bereikten zelfs niet de overblijfselen van het Duitse fort. Maar toch hebben we over het algemeen een positief beeld van de stad.

Als je moderne Grudziadz vergelijkt met oude Duitse ansichtkaarten, begrijp je dat de stad als geheel heel, heel goed bewaard is gebleven.

Het is alleen nodig om iets te herstellen, op sommige plaatsen te kleuren, iets te herbouwen en iets te slopen, en voila - we zullen de oude Pruisische stad Graudenz weer in al zijn glorie zien.

En ik weet zeker dat massa's toeristen je niet laten wachten! Ondertussen zijn er in de straten van Grudziadz nog steeds te weinig restaurants met hotels en te veel woestijnen. Maar wie weet kan de situatie heel snel veranderen.

Er zijn niet zoveel steden met zo'n uitgesproken uitstraling in Polen. Ondertussen is het stil en kalm en de prijzen bijten niet, haast je om de oude Pruisische stad aan de Vistula te bezoeken met een Pools cadeau!